در معاملات تجاری، همه به‌دنبال راه‌کارهایی هستند که خیالشان را بابت تحقق خواسته‌ها و حفاظت از منافعشان راحت کند. اگر پای تضمینی قابل‌اعتماد از سوی مرجعی مطمئن باشد، هم خریدار و هم فروشنده با میل و رغبت بیشتری به‌سمت پیشبرد معامله و رسیدن به توافق حرکت می‌کنند. یکی از ضمانت‌های موجود درزمینهٔ معاملات داخلی یا بین‌المللی، اعتبار اسنادی یا ال سی (LC) است. این تأیید و ضمانت معاملات از سوی بانک‌ها و مؤسسات مالی شکل می‌گیرد اما جزئیاتش چیست و چطور می‌تواند موجب کاهش ریسک معاملات مختلف شود؟ در ادامه ال سی و انواع اعتبار اسنادی می‌خوانید.
اعتبار اسنادی چیست
اعتبار اسنادی یا ال سی (Letter of Credit) سند مهمی در معاملات است که با وجود آن، بانک‌ها و مؤسسات مالی به فروشنده درباره پرداخت وجه مشخص‌شده در معامله تعهد می‌دهند. یعنی تضمین می‌دهند که مبلغ توافق‌شده برای پرداخت از سوی خریدار تمام‌وکمال و در زمان معین به فروشنده داده می‌شود. بانک تضمین می‌کند که اگر خریدار مبلغ را در تاریخ مشخص و با مبلغ معین به فروشنده نپردازد، تعهدات انجام‌نشده او را به‌جا می‌آورد. این اعتبار هم به افراد حقوقی و هم حقیقی داده می‌شود.
اعتبار اسنادی مانند چک دادن برای تضمین است. با این تفاوت که تضمین انجام قول‌های داده‌شده از سوی بانک صورت می‌گیرد. بانک هم پیش از آنکه وارد چنین معاملاتی شود، درباره خریدار تحقیقات کافی انجام می‌دهد. اعتبارات اسنادی در معاملات داخلی و خارجی کاربرد دارند و البته قواعد و شیوه به‌کارگیری‌شان در هر مورد با دیگری تفاوت‌هایی دارد.
به‌طورکلی، با وجودال سی بانکی، هر دو طرف یک معامله با خیال راحت به توافق ادامه می‌دهند، علت این اطمینان خاطر هم به دو مورد زیر بازمی‌گردد؛
- ال سی بانکی به فروشنده اطمینان می‌دهد که خریدار وجه لازم برای خرید را به او می‌پردازد.
- ال سی بانکی به خریدار اطمینان می‌دهد که محموله از سوی فروشنده به او تحویل داده می‌شود.
اگر خریداری نتواند طبق توافقات، مبلغ معامله را بپردازد، بانک یا مؤسسه مالی باید قرض او را پرداخت کند. حضور بانک‌ها و مجموعه‌های مالی در معاملات، منجر به کاهش خطر برای هر دو طرف می‌شود.
با بهره‌مندی از ال سی در معاملات مختلف، طرفین می‌توانند از مزایای زیر بهره‌مند شوند؛
- تعیین دقیق‌تر جزئیات معامله؛ با اعتبار اسنادی، امکان تعیین مستند تاریخ دقیق یا مشخص‌کردن قوانینی واضح برای پیشبرد توافق برای هر دو طرف به‌وجود می‌آید.
- بالا رفتن سرعت معامله؛ زمانی که اعتبار اسنادی در معاملات وجود دارد، سرعت تحویل کالا از سوی فروشنده به مشتری بالاتر می‌رود.
در همین باره بخوانید : انواع قراردادهای بانکی
انواع اعتبار اسنادی
اعتبارات اسنادی انواع مختلفی دارند و به خریداران و فروشندگان امکان انتخاب موردی را می‌دهند که متناسب با شرایطشان است. با مروری بر هریک از انواع ال سی می‌توانید، به گزینه مطلوب برای پیشبرد معاملات خود برسید. انواع اعتبار اسنادی به شرح زیر هستند.
اعتبار اسنادی قابل‌برگشت
در اعتبار اسنادی قابل‌برگشت، بانک و خریدار می‌توانند بدون اطلاع ذی‌نفع دیگر یعنی فروشنده، هرگونه اصلاح و تغییری در شرایط اعتبار به‌وجود بیاورند. چنین روندی معمولاً از سوی فروشندگان پذیرفته نمی‌شود.
اعتبار اسنادی غیرقابل‌برگشت
هرگونه تغییر و اصلاح شرایط اعتبار در این مورد یعنی اعتبار اسنادی غیرقابل‌برگشت باید از سوی فروشنده تأیید شود و مورد موافقت قرار بگیرد. این مورد برخلاف اعتبار اسنادی قابل‌برگشت است. به عبارت دقیق‌تر، رضایت فروشنده یا صادرکننده در ایجاد هرگونه تغییر در چنین سندی ضروری است.
اعتبار اسنادی تأییدشده
با وجود اعتبار اسنادی تأییدشده، خریدار باید اعتبار دریافت‌شده از سوی یک بانک را به تأیید بانک دیگری هم برساند. معمولاً در شرایطی که وضعیت اقتصادی کشور مطلوب نیست یا اعتبار بانک نخست دچار مشکل است، از این نوع اعتبار اسنادی استفاده می‌شود. بانک دوم که بناست، بانک پیشنهادی نخست را تأیید کند، باید موردپذیرش و تأیید فروشنده باشد.
اعتبار اسنادی قابل‌انتقال
اعتبار اسنادی قابل‌انتقال از اعتبارات مطلوب فروشندگان است و طی آن می‌توانند تمام یا بخشی از اعتبار تعلق‌گرفته به معامله را به اشخاص دیگر انتقال بدهند. فروشندگان از این نوع سند اعتباری استقبال زیادی به‌عمل می‌آورند.
اعتبار اسنادی غیرقابل‌انتقال
در اعتبار اسنادی غیرقابل‌انتقال، برخلاف مورد قبل، فروشنده نمی‌تواند بخشی یا تمام اعتبار گشایش‌شده را به شخص یا اشخاصی دیگر منتقل کند.
اعتبار اسنادی مدت‌دار
با وجود اعتبار اسنادی مدت‌دار، فروشنده به خریدار اجازه می‌دهد که وجه و مبلغ خرید خدمات یا کالا را پس از دریافت و فروش آن بپردازد. درواقع، اعتبار سریع و بی‌فاصله، پس از ارائه اسناد پرداخت نمی‌شود.
اعتبار اسنادی دیداری
در این نوع از اعتبار یعنی اعتبار اسنادی دیداری، بانک حاضر در فرایند معامله، بعد از مشاهده اسناد حملی که فروشنده ارائه می‌کند، با بررسی تمام جوانب توافق‌شده اقدام به پرداخت مبلغ می‌کند.
اعتبار اسنادی گردان
اعتبار موجود در اعتبار اسنادی یا ال سی گردان به‌طور خودکار تجدید می‌شود. به‌عبارت دقیق‌تر، پس از هربار استفاده از اعتبار، مبلغ اسناد دوباره به سطح اعتبار اولیه افزایش پیدا می‌کند.
اعتبار اسنادی پشت‌به‌پشت یا اتکایی
اعتبار اسنادی پشت‌به‌پشت شامل دو اعتبار یا ال سی جداگانه است. مورد نخست مربوط به ذی‌نفعی است که نمی‌تواند کالا را برای خریدار تهیه و ارسال کند. مورد دوم مربوط به فروشنده دومی است که به‌جای فروشنده نخست وظیفه تأمین کالا را به‌عهده می‌گیرد و اعتبار هم از آن او می‌شود.
حل دعاوی بانکی مرتبط با اعتبار اسنادی
در مسیر استفاده از اعتبارات اسنادی، امکان بروز مشکلات و چالش‌هایی وجود دارد. این چالش‌ها در برخی مواقع، منجر به مراجعه به مراجع قضایی می‌شود و باید از دیدگاه حقوقی مورد بررسی و حل‌وفصل قرار بگیرد. برای حل دعاوی بانکی مرتبط با اعتبار اسنادی، نیاز به وکیل بانکی خبره‌ای دارید که مسیر حل مشکلات را هموار کند و فرایند دفاع از خود در دادگاه را قانونی و اصولی پیش ببرد.
اگر در راه رسیدن به حقوق خود با مشکل مواجه هستید، ما در گروه وکلای حقوقی سوبارش در کنارتان خواهیم بود. تیم ما متشکل از وکلای بانکی خبره‌ای است که مبتنی بر دانش و تجربه در روند پیگیری قانونی حقوقتان به شما یاری می‌رسانند. برای استفاده از فرصت مشاوره رایگان با تیم حقوقی سوبارش، همین حالا با ما تماس بگیرید.
