قرض الحسنه یک نوع قرارداد بانکی و از عقود بانکداری اسلامی است که کاربرد فراوانی در سیستم بانکی دارد. در این یادداشت درباره قرارداد قرض الحسنه و تعاریف آن خوانده و با شرایط آن در قانون مدنی آشنا می‌شوید.
قرض الحسنه چیست
قرارداد قرض الحسنه یکی از انواع قراردادهای بانکی است که مطابق آن بانک، به افراد حائض شرایط، وام بدون بهره اعطا می‌کند. ویژگی مهم قرارداد قرض الحسنه، عدم وجود بهره بانکی در آن است؛ البته بانک‌ها می‌توانند مبلغی را تحت عنوان کارمزد از وام‌گیرنده دریافت کنند.
در همین باره بخوانید : قرارداد بانکی چیست؟
تعریف عقد قرض الحسنه
همان‌طور که گفته شد، عقد قرض الحسنه یکی از انواع عقود بانکداری اسلامی است. در تعریف این نوع عقد می‌توان گفت؛ عقد قرض الحسنه عقدی است که در آن یک‌طرف بخش مشخصی از اموال خود را به طرف دیگر می‌دهد و قرض گیرنده متعهد می‌شود تا عین آن مال یا مثل آن را به قرض دهنده بازگرداند.
عقد قرض الحسنه در قانون مدنی
در فصل یازدهم قانون مدنی، در ۶ ماده به «عقد قرض» پرداخته شده است. این مواد که شامل ماده ۶۴۸ قانون مدنی تا ۶۵۳ قانون مدنی است مطابق زیر است:
ماده ۶۴۸ – قرض عقدی است که به‌موجب آن احد طرفین مقدار معینی از مال خود را به طرف دیگر تملیک می‌کند که طرف مزبور مثل آن را از حیث مقدار و جنس و وصف رد نماید و در صورت تعذر رد مثل قیمت یوم‌الرد را بدهد.
ماده ۶۴۹ – اگر مالی که موضوع قرض است بعد از تسلیم تلف یا ناقص شود از مال مقترض است.
ماده ۶۵۰ – مقترض باید مثل مالی را که قرض کرده است رد کند اگرچه قیمت ترقی یا تنزل کرده باشد.
ماده ۶۵۱ – اگر برای اداء قرض بوجه ملزمی اجلی معین شده باشد مقترض نمی‌تواند قبل از انقضاء مدت طلب خود را مطالبه کند.
ماده ۶۵۲ – در موقع مطالبه حاکم مطابق اوضاع‌واحوال برای مقترض مهلت یا اقساطی قرار می‌دهد.
ماده ۶۵۳ – مقترض می‌تواند بوجه ملزمی به مقرض وکالت دهد در مدتی که قرض بر ذمه او باقی است مقدار معینی از دارایی مدیون را در هر ماه یا در هر سال مجاناً به خود منتقل نماید.
عقد قرض لازم است یا جایز
باوجود اختلاف‌نظر بین فقها، بیشتر فقها اذعان دارند که عقد قرض لازم است. درباره لازم بودن قرض الحسنه در «تحریر الوسیله» آیت‌الله خمینی آمده است: «اقوی آن است که قرض عقدی لازم است». بنابراین عقد قرض الحسنه نوعی عقد است که هیچ‌یک از طرفین نمی‌تواند آن را فسخ کند.
یاددشت پیشنهادی : نحوه محاسبه سود سپرده بانکی
اختلافات و دعاوی مربوط به قرارداد قرض الحسنه
باوجود حسنه بودن این قرارداد، اما همچنان در برخی موارد و در مبالغ کلان، اختلافاتی بین قرض دهنده و قرض گیرنده بر سر مبلغ وام، کارمزد آن و یا شیوه بازپرداخت آن به وجود می‌آید. وقتی اختلافات با مذاکره حل نشود، کار به مراجع قضایی کشیده می‌شود.
بهترین راه برای احقاق حق خود در دادگاه، کمک گرفتن از یک وکیل بانکی است. گروه وکلای حقوقی سوبارش، با سال‌ها تجربه در عرصه‌های بانکی، ملکی و بیمه، یکی از موفق‌ترین مراکز حقوقی برای حل دعاوی بانکی است. همین حالا و با مراجعه به صفحه تماس با ما و دریافت مشاوره رایگان از کارشناسان سوبارش و طرح مسئله، اولین گام را برای احقاق کامل حقوق خود بردارید.
