مطلب پیشنهادی : بیمه آتش سوزی چیست
فصل اول: کلیات
ماده ۱- اساس قرارداد
این بیمه‌نامه بر اساس قانون بیمه مصوب اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۱۶ و پیشنهاد کتبی بیمه‌گذار (که جزء لاینفک بیمه‌نامه می‌باشد) تنظیم گردیده است و موردتوافق طرفین می‌باشد. آن قسمت از پیشنهاد کتبی بیمه‌گذار که موردقبول بیمه‌گر واقع نگردیده و کتباً به بیمه‌گذار هم‌زمان با صدور بیمه‌نامه اعلام گردیده است جزء تعهدات بیمه‌گر محسوب نمی‌گردد.
ماده ۲- بیمه‌گر
بیمه‌گر شرکت بیمه‌ای است که مشخصات آن در این بیمه‌نامه قید گردیده و جبران خسارت احتمالی را طبق شرایط مقرر در این بیمه‌نامه به عهده می‌گیرد.
ماده ۳- بیمه‌گذار
بیمه‌گذار شخص حقیقی یا حقوقی مذکور در این بیمه‌نامه است که بیمه را خریداری نموده و متعهد پرداخت حق بیمه آن می‌باشد.
ماده ۴- ذینفع
ذینفع هر شخصی حقیقی یا حقوقی مذکور در این بیمه‌نامه اعم از بیمه‌گذار می‌باشد که در تمام یا قسمتی از موضوع بیمه نفع داشته باشد.
ماده ۵- مورد بیمه
مورد بیمه اموال مندرج در جدول مشخصات این بیمه‌نامه است که متعلق به بیمه‌گذار و یا در تصرف وی در محل مورد بیمه باشد. اموال سایر اشخاص تا حدودی که با نوع اشتغال بیمه‌گذار ارتباط دارد و همچنین اثاثیه منزل و سایر اموال متعلق به اعضای خانواده بیمه‌گذار یا کارگرانی که در منزل وی به سر می‌برند، مشروط بر اینکه بهای آن‌ها در سرمایه بیمه منظور شده و در محل مورد بیمه مستقر باشد بیمه شده محسوب می‌شود.
ماده ۶- مدت بیمه
مدت بیمه از ساعت ۲۴ روزی که به‌عنوان تاریخ شروع در بیمه‌نامه قید گردیده است آغاز و در ساعت ۲۴ روز تاریخ انقضای بیمه‌نامه خاتمه می‌یابد مگر آن که خلاف آن در بیمه‌نامه تصریح‌شده باشد.
ماده ۷- اعتبار بیمه‌نامه
اعتبار بیمه‌نامه و تعهد بیمه‌گر بعد از پرداخت اولین قسط حق بیمه آغاز می‌گردد و بیمه‌گذار مدیون باقیمانده حق بیمه خواهد بود. مگر آنکه تاریخ شروع مؤخری کتباً موردتوافق قرار گیرد. ولی درهرحال پایان مدت قرارداد در صورت نبودن شرط خلاف، تاریخ مندرج در بیمه‌نامه می‌باشد.
ماده ۸- اصل غرامت
جبران خسارت در هیچ مورد از میزان زیان وارد به بیمه‌گذار نسبت به مورد بیمه در زمان وقوع خسارت تجاوز نمی‌نماید.
فصل دوم: شرایط
ماده ۹- اصل حسن نیت
بیمه‌گذار مکلف است با رعایت دقت و صداقت در پاسخ به پرسش‌های بیمه‌گر کلیه اطلاعات راجع به موضوع بیمه را در اختیار بیمه‌گر قرار دهد. اگر بیمه‌گذار در پاسخ به پرسش بیمه‌گر عمداً از اظهار مطلبی خودداری نماید و یا عمداً برخلاف واقع اظهاری بنماید قرارداد بیمه باطل و بلااثر خواهد بود ولو مطلبی که کتمان شده و یا برخلاف واقع اظهار شده هیچ‌گونه تأثیری در وقوع حادثه نداشته باشد. در این صورت نه‌فقط وجوه پرداختی بیمه‌گذار به وی مسترد نخواهد شد بلکه بیمه‌گر می‌تواند مانده حق بیمه را نیز مطالبه نماید.
ماده ۱۰- خطرات بیمه شده
تأمین بیمه‌گر با رعایت استثنائات و محدودیت‌های مندرج در بیمه‌نامه شامل تحقق خسارات ناشی از خطرات زیر خواهد بود:
آتش: در این بیمه‌نامه منظور از آتش عبارت است از ترکیب هر ماده با اکسیژن به‌شرط آنکه با شعله همراه باشد.
صاعقه: در این بیمه‌نامه صاعقه عبارت است از تخلیه بار الکترونیکی بین دو ابر یا بین ابر و زمین که براثر القاء دو بار مخالف به وجود می‌آید.
انفجار: در این بیمه‌نامه انفجار به مفهوم هر نوع آزاد شدن ناگهانی انرژی حاصل از انبساط گاز و یا بخار است.
ماده ۱۱- خسارت و هزینه‌های قبلاً تأمین
این بیمه‌نامه خسارات مشروحه زیر را تأمین می‌نماید:
خسارت مستقیم ناشی از آتش، صاعقه و انفجار.
خسارت و هزینه ناشی از اقدامات لازم که به‌منظور جلوگیری از توسعه خسارت صورت می‌پذیرد. همچنین خسارت و هزینه ناشی از نقل‌مکان ضروری مورد بیمه به‌منظور نجات آن از خطرات بیمه شده.
ماده ۱۲- حدود خسارت قابل تأمین
این بیمه‌نامه خسارت مستقیم وارد به مورد بیمه را که ناشی از آتش، صاعقه و انفجار در مکان و محل مورد بیمه باشد به شرح مندرج در بیمه‌نامه و به میزان زیان وارد به بیمه‌گذار نسبت به مال بیمه شده جبران خواهد نمود. خسارت قابل پرداخت نمی‌تواند از مابه‌التفاوت ارزش هر یک از اقلام بیمه شده بلافاصله قبل و بعد از وقوع خسارت و یا در صورت خسارت کلی از مبلغ بیمه شده هر یک از اقلام خسارت‌دیده تجاوز نماید. زیان حاصل از وقفه در کار و تولید زیان ناشی از افزایش هزینه تعمیر، بازسازی و تأسیس مجدد بیمه نمی‌شود.
تبصره- سرمایه بیمه در صورت وقوع خسارت، به میزان خسارت تقلیل می‌یابد، لکن بیمه‌گذار می‌تواند با پرداخت حق بیمه اضافی سرمایه را افزایش دهد. شرکت‌های بیمه می‌توانند از تقلیل سرمایه تا ۵% بدون دریافت حق بیمه اضافی صرف‌نظر نمایند.
ماده ۱۳- خطرات اضافی
در صورت موافقت بیمه‌گر و دریافت حق بیمه اضافی می‌توان خطرات دیگری را مضاف به آنچه تحت عنوان خطرات بیمه شده آمده است بیمه نمود. تأمین خطرات اضافی منوط به صدور الحاقی خواهد بود.
ماده ۱۴- پرداخت حق بیمه
در صورت نبودن شرط خلاف، بیمه‌گذار موظف است حق بیمه را در قبلاً دریافت بیمه‌نامه نقداً بپردازد و قبض رسیدی که به امضای مجاز بیمه‌گر رسیده باشد اخذ نماید.
ماده ۱۵- کتبی بودن اظهارات
پیشنهاد و اظهار بیمه‌گذار و بیمه‌گر بایستی کتباً به آخرین نشانی اعلام شده ارسال گردد.
ماده ۱۶- کاهش ارزش مورد بیمه
درصورتی‌که بهای اموال بیمه شده به‌طور محسوس از ارزش مورد بیمه کمتر شود بیمه‌گذار موظف است موضوع را بدون تأخیر به اطلاع بیمه‌گر برساند. درصورتی‌که کل و یا قسمتی از مورد بیمه به دلیلی غیر از تحقق خطرات بیمه شده زیان کلی ببیند بیمه‌نامه در ارتباط با کل و یا آن قسمت از مورد بیمه از زمان وقوع زیان کلی منفسخ و حق بیمه دوره اعتبار به‌صورت روزشمار محاسبه و مابه‌التفاوت به بیمه‌گذار مسترد می‌شود.
ماده ۱۷- بیمه مضاعف
اگر تمام یا قسمتی از اموال بیمه شده موضوع این بیمه‌نامه به موجب قرارداد دیگری و برای همان خطر و مدت نزد بیمه‌گر دیگری بیمه شود بیمه‌گذار ملزم است مراتب را بدون تأخیر و با ذکر نام بیمه‌گر جدید و مبلغ بیمه شده به اطلاع بیمه‌گر برساند.
در صورت وقوع حادثه مسئولیت بیمه‌گر به‌تناسب مطلبی که خود بیمه کرده با مجموع مبلغ بیمه شده می‌باشد. چنانچه اموال بیمه شده تحت بیمه‌نامه دیگری مانند بیمه‌نامه باربری که قبلاً از شروع بیمه‌نامه حاضر تنظیم گردیده بیمه شده باشد، مسئولیت بیمه‌گر فقط نسبت به قسمتی خواهد بود که به‌وسیله بیمه‌نامه مقدم تأمین نشده است.
ماده ۱۸- تشدید خطر
هرگاه در مدت بیمه تغییراتی در کیفیت و یا وضعیت مورد بیمه داده شود که موجب تشدید خطر باشد بیمه‌گذار موظف است بدون تأخیر بیمه‌گر را از تغییرات حاصله آگاه سازد و نیز درصورتی‌که تغییرات نامبرده در اثر عمل بیمه‌گذار نبوده ولی بیمه‌گذار از حدوث آن اطلاع داشته باشد ملزم است ظرف مدت ده روز از تاریخ اطلاع بیمه‌گر را آگاه نماید.
در صورت تشدید خطر بیمه‌گر می‌تواند حق بیمه اضافی متناسب با خطر را برای مدت باقیمانده مطالبه نموده یا اینکه قرارداد بیمه را ظرف ده روز از تاریخ اعلام بیمه‌گذار فسخ نماید. درصورتی‌که طرفین نتوانند در میزان حق بیمه اضافی توافق نمایند از تاریخ اعلام عدم قبول بیمه‌گذار بیمه‌نامه منفسخ می‌گردد. درهرصورت بیمه‌گر حق دارد حق بیمه اضافی را از هنگام تشدید خطر تا زمان فسخ و یا انقضای مدت بیمه مطالبه نماید. در صورت تحقق خطر هرگاه مسلم شود در حین اجرای قرارداد بیمه‌گذار عوامل تشدید خطر را می‌دانسته و بیمه‌گر را مطلع نکرده است بیمه‌گر می‌تواند خسارت را به نسبت حق بیمه دریافتی و حق بیمه مشدد پرداخت نماید.
ماده ۱۹- حقوق مرتهن
بیمه‌گر مکلف است حقوق قانونی مرتهن را در مورد اموال بیمه شده اعم از منقول و غیرمنقول تا حدود حداکثر تعهد خود در پرداخت خسارت رعایت نماید. حقوق مرتهن نسبت به اموال بیمه شده مزبور باید به اطلاع بیمه‌گر رسیده باشد.
ماده ۲۰- تغییر مالکیت
درصورتی‌که مالکیت مورد بیمه به دیگری انتقال داده شود مراتب بایستی در اسرع وقت به اطلاع بیمه‌گر برسد. در این صورت انتقال حقوق و تعهدات ناشی از قرارداد بیمه به انتقال گیرنده منوط به موافقت کتبی شخص اخیر می‌باشد. خسارت به نسبت میزان استحقاق به ذوی الحقوق اعم از ذینفع مندرج در بیمه‌نامه پرداخت می‌شود.
ماده ۲۱- فسخ بیمه‌نامه
بیمه‌گذار می‌تواند در هر زمان بیمه‌نامه را فسخ نماید، در این صورت بیمه‌گر با در نظر گرفتن تعرفه کوتاه‌مدت، حق بیمه را محاسبه و مابه‌التفاوت دریافتی را به بیمه‌گذار مسترد می‌نماید. بیمه‌نامه‌هایی که به موجب قانون یا قرارداد به نفع ثالث صادر می‌شوند از شمول این حکم مستثنا می‌باشند.
بیمه‌گر در مواردی که قانون بیمه اجازه فسخ به او داده است می‌تواند بیمه‌نامه را با یک اخطار ده‌روزه فسخ نماید و اعلامیه آن را با پست سفارشی به آخرین نشانی اعلام شده بیمه‌گذار ارسال نماید. در این صورت بیمه‌گر بایستی حق بیمه دریافتی باقیمانده مدت را پس از انقضای ده روز از تاریخ اعلام اخطار مزبور به بیمه‌گذار به‌صورت روزشمار مسترد نماید.
ماده ۲۲- در مواردی که بیمه‌گذار حقوق خود را از دست می‌دهد
در موارد زیر قرارداد بیمه باطل است و حق بیمه دریافتی قبلاً استرداد نمی‌باشد. درصورتی‌که قسمتی از حق بیمه وصول نشده و یا خسارتی پرداخت شده باشد بیمه‌گر محقق در مطالبه آن خواهد بود:
کتمان حقایق یا اظهارات خلاف واقع بیمه‌گذار در پیشنهاد بیمه به‌نحوی‌که منجر به کاهش اهمیت خطر در نظر بیمه‌گر شده باشد.
بیمه کردن اموال به میزانی بیش از ارزش واقعی با قصد تقلب.
بیمه مضاعف مورد بیمه در مقابل همان خطر و مدت در نزد بیمه‌گر دیگر با قصد تقلب.
مباشرت و یا مشارکت در ایجاد خسارت عمدی در موضوع بیمه توسط ذوی الحقوق اعم از بیمه‌گذار و یا قائم‌مقام وی.
بیمه خطری که قبلاً تحقق یافته است.
ماده ۲۳- وظایف بیمه‌گذار در صورت وقوع حادثه
در صورت وقوع حادثه بیمه‌گذار موظف است:
حداکثر مدت پنج روز از زمان اطلاع از وقوع حادثه بیمه‌گر را مطلع نماید.
حداکثر ظرف ۱۰ روز از زمان اطلاع از وقوع حادثه بایستی کیفیت حادثه، فهرست اشیاء نجات داده شده، محل جدید آن‌ها و مبلغ تقریبی خسارت را برای بیمه‌گر ارسال دارد.
برای جلوگیری از توسعه خسارت در موقع یا بعد از وقوع حادثه کلیه اقدامات لازم را به عمل آورد.
بدون اجازه بیمه‌گر در مورد بیمه تغییراتی ندهد که تعیین علت حادثه یا ارزیابی خسارت را دچار اشکال نماید. مگر آنکه تغییرات در جهت تقلیل خسارت و یا رعایت منافع عمومی ضروری باشد.
ضمن همه گونه همکاری که بیمه‌گر برای تعیین حدود تعهدات خود بدان نیاز دارد حداکثر تا ۱۵ روز بعد از اطلاع از وقوع حادثه فهرست اموال موجود در روز حادثه، فهرست اموال از بین رفته و آسیب دیده و در صورت درخواست بیمه‌گر بهای آن‌ها بلافاصله قبلاً از تاریخ حادثه را در اختیار بیمه‌گر قرار دهد.
ماده ۲۴- ارزیابی خسارت
درصورتی‌که مالی به کمتر از قیمت واقعی بیمه شده باشد بیمه‌گر فقط به‌تناسب مبلغی که بیمه کرده است با قیمت واقعی مال مسئول خسارت خواهد بود.
قیمت واقعی مورد بیمه در زمان بروز خسارت بر این اساس که بیمه را نباید وسیله انتفاع قرار داد، محاسبه خواهد شد.
درصورتی‌که مبلغ خسارت وارده موردتوافق نباشد، بیمه‌گر و بیمه‌گذار حق دارند درخواست تعیین میزان خسارت وارده را به‌وسیله هیئتی مرکب از سه نفر کارشناس به شرح زیر بنمایند:
الف- هر یک از طرفین یک نفر کارشناس انتخاب و کتباً به طرف دیگر معرفی می‌نماید. کارشناس منتخب متفقاً نسبت به تعیین کارشناس سوم اقدام خواهند نمود. درصورتی‌که یکی از طرفین کارشناس منتخب خود را در مدت ده روز از تاریخ اعلام طرف دیگر انتخاب ننماید و یا کارشناسان منتخب در تعیین کارشناس سوم ظرف مدت یک ماه از تاریخ آخرین انتخاب و اعلام به توافق نرسند درخواست تعیین کارشناس یا کارشناسان تعیین نشده به دادگاه ذیصلاح تقدیم خواهد شد.
ب- هر یک از طرفین می‌توانند درصورتی‌که کارشناس سوم نسبت خویشاوندی با طرف دیگر داشته باشد کارشناس مزبور را رد نماید.
ج- هر یک از طرفین حق‌الزحمه کارشناس منتخب خود را خواهد پرداخت و حق‌الزحمه کارشناس سوم بلامناصفه به عهده طرفین خواهد بود.
ماده ۲۵- اختیارات بیمه‌گر در مورد اموال خسارت‌دیده
بیمه‌گر می‌تواند اموال خسارت‌دیده و نجات داده شده را تصاحب، تعمیر یا تعویض نماید که در این صورت بایستی تمایل خود را کتباً و حداکثر ظرف سی روز پس از دریافت مدارک مذکور در بند ۵ ماده ۲۳ به بیمه‌گذار ابلاغ نماید. بهای اموال تصاحب‌شده بر اساس توافق و یا ارزیابی تعیین خواهد شد. تعمیر و یا تعویض اموال مورد بیمه خسارت‌دیده توسط بیمه‌گر می‌بایستی ظرف مدتی که عرفاً کمتر از آن مقدور نمی‌باشد انجام پذیرد.
ماده ۲۶- مهلت پرداخت خسارت
بیمه‌گر مکلف است حداکثر ظرف چهار هفته پس از دریافت کلیه اسناد و مدارکی که بتواند به‌وسیله آن حدود مسئولیت خود و میزان خسارت وارده را تشخیص دهد باید اقدام به تسویه و پرداخت خسارت نماید.
ماده ۲۷- مواردی که موجب کاهش جبران خسارت می‌شود
در موارد زیر بیمه‌گر می‌تواند پرداخت خسارت را رد نماید یا اینکه آن را به نسبت درجه تقصیر ذوی الحقوق اعم از بیمه‌گذار و یا قائم‌مقام وی کاهش دهد:
هرگاه حادثه در اثر تقصیر ذوی الحقوق اعم از بیمه‌گذار و یا قائم‌مقام وی روی داده باشد.
هرگاه بیمه‌گذار به وظایف مندرج در ماده ۲۳ عمل ننموده باشد و در نتیجه میزان خسارت افزایش یافته و یا به حقوق بیمه‌گر خدشه وارد آید.
ماده ۲۸- مهلت اقامه دعوی
بیمه‌گر و بیمه‌گذار ضمن عقد خارج لازم شرط و توافق نمودند که کلیه دعاوی ناشی از این بیمه‌نامه را ظرف مدت دو سال از تاریخ بطلان، فسخ و یا انقضای مدت بیمه‌نامه و در صورت وقوع حادثه موضوع بیمه‌نامه از تاریخ وقوع حادثه اقامه نمایند و هرگونه ادعای احتمالی پس از انقضای دو سال یاد شده را از خود سلب و بلاعوض به طرف مقابل صلح نمودند. دعاوی ناشی از این بیمه‌نامه پس از دو سال مذکور مشمول مرور زمان و غیر قبلاً استماع می‌باشد.
ماده ۲۹- اصل قائم مقامی
کلیه حقوق بیمه‌گذار علیه اشخاص ثالث به لحاظ تقصیر یا مسئولیت اشخاص مذکور در ایجاد حادثه تا میزان خسارت پرداخت شده توسط بیمه‌گر به شخص اخیر منتقل می‌گردد. شرکا، کارکنان، همسر و بستگان نسبی و یا سببی درجه اول بیمه‌گذار ازلحاظ اجرای مقررات این ماده شخص ثالث تلقی نمی‌گردند مگر آنکه خسارت ناشی از عمد آنان باشد.
فصل سوم: استثنائات
ماده ۳۰-مسکوکات، پول، اوراق بهادار، اسناد، فلزات قیمتی به هر شکل، جواهرات و مروارید، سنگ‌های قیمتی سوار نشده، هرگونه اسناد و نسخ خطی و همچنین هزینه بازسازی نقشه، جمع‌آوری مجدد اطلاعات و یا تنظیم دفاتر بازرگانی تحت این بیمه‌نامه پوشش ندارد مگر آنکه صراحتاً خلاف آن شرط شده باشد.
ماده ۳۱- تحقق خطرات موضوع این بیمه‌نامه چنانچه ناشی از هر یک از حوادث و وقایع زیر باشد، تحت پوشش این بیمه‌نامه نخواهد بود، مگر آنکه صراحتاً خلاف آن شرط شده باشد:
جنگ، جنگ داخلی، آشوب و بلوا، اعتصاب، قیام، انقلاب کودتا، اغتشاشات داخلی یا اقدام‌های احتیاطی مقامات نظامی و انتظامی.
زمین‌لرزه، آتش‌فشان، ریزش زمین، سیل، طغیان رودخانه‌ها، حریق تحت‌الارضی و یا آفات سماوی.
انفجار مواد منفجره مانند دینامیت، تی ان تی و باروت.
فعل‌وانفعالات هسته‌ای.
ماده ۳۲-خسارت وارد به موتورها و ماشین‌های برقی در نتیجه اتفاقات زیر که در داخل موتورها و ماشین‌های مزبور به وقوع بپیوندد به هر علت مورد پوشش این بیمه‌نامه نمی‌باشد. اتصالات و اثرات ناشی از جریان برق، پاره شدن هادی، جرقه زدن، امواج برقی ناشی از این اتفاقات، بار زیاد و یا عدم‌کفایت عایق‌بندی. لکن خساراتی که در نتیجه اتفاقات مذکور در سایر قسمت‌های مورد بیمه بروز نماید تحت پوشش خواهد بود.
ماده ۳۳-خسارت وارد به ظروف تحت‌فشار صنعتی ناشی از انفجار این ظروف مورد پوشش این بیمه‌نامه نمی‌باشد. لکن خسارتی که در نتیجه تحقق خطر مزبور در سایر قسمت‌های مورد بیمه بروز نماید تحت پوشش خواهد بود.
ماده ۳۴- خسارت وارد به مورد بیمه در محدوده آتش کنترل شده تحت پوشش این بیمه‌نامه نخواهد بود.
